Stand van zaken geluidsoverlast A12

Gouda, april 2024

Nadat de petitie ‘geluidsoverlast A12’ bijna tweeduizend keer is ondertekend, vooral door bewoners uit Gouda en Reeuwijk, is de werkgroep afgelopen jaar verder gegaan met haar onderzoeken en gesprekken.

Belangrijk onderwerp was, is en blijft de rekenmethoden van Rijkswaterstaat ter discussie stellen. Kort samengevat, Rijkswaterstaat berekent de geluidsoverlast en wij willen graag dat de daadwerkelijke overlast wordt gemeten. Verder is het zaak dat ook zaken als fijnstof hierbij worden meegenomen.

Probleem is dat dit al een zéér lang durende kwestie is, al ruim twee decennia. Er is sprake van een continue moeizame communicatie met Rijkswaterstaat. Bijkomende zorg is dat de A12 zal worden verbreed.

Vanuit Rijkswaterstaat komt er geen concreet antwoord. Men voldoet aan de wettelijke normen, zoals hun geluidsberekeningsmodel, en daarmee is de volgens hen de zaak afgedaan. Rijkswaterstaat wijst verder op het aanbrengen van stil asfalt, dat voor ‘ons deel’ van de A12 gepland staat voor 2024-2025. Nagevraagd is door ons wat de geluidseffecten zullen zijn, dit in combinatie met de extra rijstrook die dan ook wordt aangelegd.

Wat de gemeente Gouda betreft, leidend voor haar is de Motie Geluidshinder A12 van de gemeenteraad van april 2023. Hierin roept zij de wethouders op om de zorgen van de bewoners kenbaar te maken bij Rijkswaterstaat en aan te dringen op maatregelen. Het gaat dan vooral om het aanbrengen van (meer) geluidsarm asfalt. Ook het terugdringen van de maximum snelheid zou bijdragen aan minder milieu overlast. De gemeente kan en wil echter niet de berekeningsmethodiek van Rijkswaterstaat van de geluidsoverlast ter discussie te stellen. Dit ligt namelijk wettelijk vast.

Begin dit jaar heeft de werkgroep opnieuw een gesprek hierover gehad met de gemeente Gouda. Door ons is verder gevraagd om te onderzoeken wat de geluidseffecten op de omgeving zijn als 1) de geluidsschermen worden verhoogd en 2) het gat in de geluidsschermen bij de Andel wordt gedicht. Dit blijkt lastiger, want gaat gepaard met hoge kosten. Onduidelijk is bijvoorbeeld wie deze kosten gaat dragen (of kan dragen). Dit punt loopt nog.

De indruk van de werkgroep is dat de gemeente Gouda zeker wel begrijpt wat de pijnpunten zijn. Maar zij laat tegelijk weten dat de wet- en regelgeving bepalend is voor het gemeentelijk handelen. Indien de geluidsoverlast en andere milieuproblemen onder de wettelijke normen liggen, kan en mag een gemeente daaraan weinig doen. Zo zijn er per 1 januari 2024 nieuwe, lagere geluidsnormen voor rijkswegen. Maar deze nieuwe normen gelden weer niet voor al bestaande situaties. Wel zal de gemeente nieuwe tellingen op de A12 laten uitvoeren en werkt zij aan geluidsonderzoeken als de maximumsnelheid zou worden verlaagd, bijvoorbeeld naar maximum 100 km/uur.

Onze indruk is dat de gemeente Gouda, dus wethouder, gemeenteraad en ambtenaren onze pijnpunten goed begrijpen en naar vermogen hun best willen doen voor een oplossing. Maar ook dat zij gebonden zijn aan wettelijke normen waarop zijn geen invloed hebben. Onze insteek blijft dus te werken aan kleine doelgerichte stappen. Het gaat dan om 1) snelheidsbeperkende maatregelen op de A12 op bepaalde tijdstippen en 2) om meer of eerder geluidsarm asfalt en 3) mogelijk extra geluidsschermen plaatsen.

Daarnáást kunnen we een grote juridische zaak beginnen. Het gaat dan om een juridische procedure om compensatie voor milieuschade van snelwegen te claimen, dit mede omdat het een landelijk probleem is. Denk bijvoorbeeld aan een schadevergoeding voor extra geluidswerende maatregelen aan woningen. Ook kan dan de berekeningssystematiek van Rijkswaterstaat ter discussie worden gesteld. Er zijn enkele juridische aanknopingspunten. Dit vraagt evenwel om een forse inhoudelijke en juridische inzet van de werkgroep ….

Verder signaleert de werkgroep dat er bij bewoners behoefte bestaat aan meer informatie. Wat kan er wettelijk wel en wat kan er niet en wie besluit daarover. Dat gaan we als werkgroep A12 organiseren.